การเรียนวิชาวิทยาศาสตร์เป็นวิชาที่นักเรียนส่วนใหญ่ชอบเพราะได้ทดลอง แต่สถานการณ์โควิดทำให้กระบวนการเหล่านี้หายไป ส่งผลให้การเรียนรู้หยุดชะงัก/จนทำให้ความสนใจในวิชาวิทยาศาสตร์เปลี่ยนจากหน้ามือเป็นหลังมือ ทั้งนี้การเรียนรู้ด้วยการท่องจำเป็นร้อยครั้ง ก็ไม่เท่ากับการลงมือปฏิบัติหนึ่งครั้ง เพราะผู้เรียนจะสามารถวิเคราะห์ แล้วสังเคราะห์องค์ความรู้ขึ้นมาได้ อ.เต้ ดร.ระพี บุญเปลื้อง ภาควิชาชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล จึงชวนครูยุ้ย ปาริชาติ นี่มทัศนศิริ โรงเรียนพระตำหนักสวนกุหลาบ มาถ่ายทอดประสบการณ์การสอนให้นักเรียนได้ลงมือทำโดยใช้คลิปจากรายการ Bio O-Yeah ช่อง Mahidol Kids มาเป็นเครื่องมือสร้างเด็กคิด

เครื่องมือช่วยสร้างเด็กคิด กับวิทยาศาสตร์รอบตัว
          ปัจจุบันการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ของนักเรียนไม่จำกัดอยู่แต่ในหนังสือ ครูมักจะแนะนำให้ผู้เรียนดูคลิปเนื้อหาที่เกี่ยวข้องเพื่อให้เกิดการเรียนรู้ แต่คลิปบางชิ้นมีเนื้อหาที่ค่อนข้างยาวทำให้ความสนใจน้อยลงเพราะผู้เรียนจะต้องกดข้ามบางช่วงไป จนได้พบกับรายการ Bio O-Yeah ช่อง Mahidol Kids ที่เน้นเนื้อหาสาระวิทยาศาสตร์ที่เจาะตรงประเด็น แบบสั้นและกระชับที่สุด ไม่มีเกริ่นนำมาก ความยาวเพียง 5-7 นาที โดยทำการทดลองด้วยอุปกรณ์ที่หาได้ง่าย สามารถลองทำตามที่บ้านได้ ซึ่ง อ.เต้ บอกถึงความตั้งใจในการผลิตรายการ ที่มีเนื้อหาที่ถูกต้อง สำหรับเด็กนักเรียน ป.4-6 การทดลองต้องปลอดภัย เพื่อส่งเสริมให้ผู้เรียนได้เรียนรู้จากการลงมือทำจริงๆ

การทดลองวิทย์ ช่วยสร้างเด็กคิดที่แท้จริง
          ครูยุ้ย สะท้อนถึงปัญหาของการเรียนการสอนวิทยาศาสตร์ในปัจจุบันที่ไม่สามารถทำการทดลองได้เพราะมีเวลาเรียนไม่เพียงพอ จึงตั้งใจที่จะส่งเสริมให้นักเรียนได้ลงมือทำการทดลองแล้วถ่ายเป็นคลิปมาส่งงาน โดยแนะนำคลิปที่มีเนื้อหาสอดคล้องกับบทเรียนให้นักเรียนดู และลงมือทำ ซึ่งมีตัวอย่างรายการหลายตอนที่เป็นการทดลองที่น่าสนใจมาแนะนำให้ครูท่านอื่นได้รู้จัก อาทิ
          การทดลองการรับความรู้สึกบนผิวหนัง ด้วยอุปกรณ์เพียงปากกา 2 สี ให้นักเรียนทดลองกับเพื่อนอีกคนหนึ่ง เพื่อหาว่าว่าบริเวณไหนในร่างกายที่มีหน่วยรับสัมผัสหนาแน่นที่สุด โดยดูจากการจิ้มปากกาให้จุด 2 สีอยู่ใกล้กันหรือเป็นจุดเดียวกัน แสดงว่าผิวส่วนนั้นรับสัมผัสได้ดีที่สุด ตอน ผิวตรงไหน ไวสัมผัส 
          การทดลองว่าอาหารของยีสต์คืออะไร ด้วยอุปกรณ์ที่หาได้ง่าย ๆ เช่น ลูกโป่ง ขวดน้ำ กรวยกรอง แป้งขนมปัง เกลือ และน้ำตาลทราย ในตอน ทำไมขนมปังถึงฟู
          การทดลองว่าขนมชนิดไหนมีไขมันมากกว่า ด้วยการนำขนมวางบนกระดาษกราฟ ปิดด้วยกระดาษไข และบดด้วยลูกกลิ้ง หลังจากวางทิ้งไว้ 1 นาที ผู้เรียนที่ได้ทดลองทำจนเห็นได้ด้วยตาตัวเอง ก็ได้เห็นผลลัพธ์ที่น่าแปลกใจ ตอน ไขมันเยอะขนาดไหน 
          การเรียนถึงสมองของมนุษย์ว่าส่วนใด ทำหน้าที่ควบคุมอะไร ตอน มารู้จักสมองกันเถอะ  และประโยชน์ของสมุนไพรใกล้ตัว ตอน เด็ด ดม ชม ชิม 

          สำหรับนักเรียนในระดับมัธยมก็สามารถเรียนรู้ได้จากการทดลองในรายการ ระดับ ม.1 ตอน เซลล์ของฉัน  ส่วน ม.2 จะเป็นเรื่องการทดลองโครมาโทกราฟี (Chromatography) การเคลื่อนที่ของสี โดยใช้กระดาษอเนกประสงค์กับแอลกอฮอล์เท่านั้น ตอน หลากสีสัน ขยันดูดกลืน  ระดับ ม.3 เรื่องปฏิกิริยาเคมีในชีวิตประจำวัน ตอน ไข่เด้งได้  และเรียนรู้เรื่อง DNA ด้วยอุปกรณ์ง่าย ๆ ใกล้ตัว อย่างหลอดดูดน้ำ กับสติกเกอร์ ตอน DNA หลากสี ตอน จับผู้ร้ายจาก DNA 

Learning by Doing
          ครูยุ้ยปิดท้ายว่า แม้เนื้อหาของรายการจะเน้นที่ชีววิทยา แต่เราสามารถนำไปประยุกต์กับรายวิชาวิทยาศาสตร์ได้หลายวิชา ซึ่งการลงมือทำการทดลองของนักเรียนที่บ้าน โดยทำร่วมกับผู้ปกครองก็จะยิ่งส่งเสริมการเรียนรู้และสร้างนักคิดได้ดี หากคุณครูสนใจ เพียงเสิร์ชคำว่า Bio O-Yeah ใน YouTube กดไปที่วิดีโอเพียงเท่านี้ก็สามารถนำคลิปมาใช้ในการสอนได้