ศน. สาวิตรี จุ้ยทอง สรุปและสังเคราะห์
วรเชษฐ แซ่เจีย เรียบเรียง

ประเทศไทยส่งเสริมให้ครูปรับ-ประยุกต์ใช้อุปกรณ์และเทคโนโลยีในบทเรียนมาอย่างต่อเนื่อง นับตั้งแต่การเติบโตทางด้านนวัตกรรมเทคโนโลยีและการสื่อสารเริ่มคืบคลานเข้ามาในชีวิตประจำวัน โดยเฉพาะอย่างยิ่งช่วงที่มีการแพร่ระบาดของ COVID-19 ที่เปรียบเสมือนจุดพีคของการเรียนรู้เทคโนโลยีทั้งของครูและผู้เรียน

นับมาจนปัจจุบันที่เป็นยุคหลังดิจิทัล ก็เกิดการเปลี่ยนผ่านของโลกดิจิทัลซึ่งมิได้เป็นเพียงการเปลี่ยนเทคโนโลยีที่ใช้เท่านั้น แต่เป็นวิวัฒนาการของการเรียนรู้ที่เชื่อมโยงเทคโนโลยีเข้ากับการพัฒนามนุษย์ในมิติใหม่ด้วย เทคโนโลยีโดยเฉพาะ AI ได้ปรับนิยามของทักษะ อาชีพ และสมรรถนะอนาคตไปอีกระดับ ฉะนั้น ครูจึงต้องเข้าใจบทบาทใหม่ในฐานะผู้นำทางการเรียนรู้ที่ออกแบบกระบวนการให้ผู้เรียน “คิดเป็น ทำเป็น และสร้างสรรค์เป็น”

หัวใจสำคัญของการบรรยายหัวข้อ Beyond the Horizon – Leading Through an Evolving Era of Learning โดย Mr. Dominic Liechti, Senior Director, Worldwide Education Product Marketing, Apple ในงาน คือ การยืนยันแนวคิดยึดมนุษย์เป็นศูนย์กลาง (Human-centered) โดยรับบทเป็นผู้ใช้เทคโนโลยีให้สอดคล้องกับจุดมุ่งหมายของการเรียนรู้ เพื่อสร้างคุณค่าให้กับบทเรียน กล่าวคือ สร้างการเรียนรู้ที่สอดรับกับบริบทและการจัดการเรียนรู้ที่มีความหมาย

Liechti เสนอให้วางกรอบทักษะ “C–C–C” เป็นศูนย์กลางของหลักสูตรและการเรียนรู้ โดยเน้นว่าผู้เรียนในยุค AI ต้องเรียนรู้วิธีคิด มากกว่าการท่องจำสิ่งที่ต้องคิด ได้แก่

- Creativity ความคิดสร้างสรรค์ เพื่อสร้างแนวทางใหม่จากความรู้เดิม
- Curiosity ความอยากรู้อยากเห็น จุดประกายให้เกิดการสำรวจและเรียนรู้อย่างต่อเนื่อง
- Critical Thinking การคิดเชิงวิพากษ์ เพื่อวิเคราะห์ข้อมูลและตัดสินใจอย่างมีเหตุผล

สิ่งที่คุณครูและนักการศึกษาควรให้ความสำคัญ “เทคโนโลยีในฐานะตัวทวีคูณของการเรียนรู้” เมื่อเทคโนโลยีถูกออกแบบให้สอดคล้องกับศาสตร์การสอน จะสามารถปิดช่องว่างการเรียนรู้ของผู้เรียนที่มีความแตกต่าง ยกระดับสมรรถนะดิจิทัลจากระดับการรู้เท่าทัน ไปสู่การสร้างการมีส่วนร่วมและแรงจูงใจของผู้เรียนสูงขึ้นอย่างมีนัยสำคัญ

Digital Literacy → Digital Fluency → Digital Creation and Collaboration

“ยุคที่ครูต้องทำให้เทคโนโลยีกลายเป็นตัวทวีคูณของทักษะมนุษย์
ความคิดสร้างสรรค์ความอยากรู้อยากเห็น และการคิดเชิงวิพากษ์ 
เพื่อพาผู้เรียนก้าวสู่อนาคตในฐานะผู้สร้างการเปลี่ยนแปลง”

แม้เรื่องนี้จะไม่มีสูตรสำเร็จตายตัวว่าต้องทำอย่างไร แต่นั่นย่อมสะท้อนให้เห็นว่าเทคโนโลยีนั้นเป็นเครื่องมือสำคัญที่คุณครูสามารถเลือกรับและปรับใช้ได้ตามบริบทและความเหมาะสมของการเรียนรู้ในแต่ละท้องที่และสาระการเรียนรู้ ขอเพียงครูและผู้บริหารใส่ใจและให้เวลากับมันสักหน่อย ย่อมมองเห็นลู่ทางที่จะนำมาใช้ให้เกิดประโยชน์ได้อย่างแน่นอน

การเรียนรู้ของครูไม่มีวันสิ้นสุด ร่วมเรียนรู้ไปด้วยกันกับ EDUCA 2025 ได้ที่ https://event.educathai.com/educa2025