เรียบเรียงโดย อาทิตยา ไสยพร

“เรียนออนไลน์อยู่บ้าน ไม่ได้แปลว่าว่างนะ” หรือ “การบ้านท่วมหัว ไม่ได้ทำตัวว่างเลย” เสียงเด็ก ๆ ที่ส่งมาจาก Social Media กับการเรียนออนไลน์ที่การบ้านเยอะมากเป็นพิเศษ โดยปกติการสอนในห้องเรียนจะสามารถให้นักเรียนทำกิจกรรมร่วมกันเพื่อเก็บคะแนนได้ แต่การเรียนออนไลน์ดูเป็นอุปสรรคไปหมด อย่างบางโปรแกรมที่ใช้งานไม่สะดวกในการแยกหรือจัดกลุ่มให้นักเรียน ทำให้เกิดภาระงานที่นักเรียนต้องนำกลับไปทำเองเพื่อส่งเป็นคะแนนเก็บ หากมีการสอบเพิ่มเข้ามา ก็อาจส่งผลให้นักเรียนเกิดความเครียดเพิ่มขึ้น เราลองมาลดภาระและความกดดันให้นักเรียน โดยทบทวนรูปแบบการประเมินในแต่ละเรื่องกันอีกครั้ง

ความรู้ และทักษะที่คุณครูควรประเมินมีอะไรบ้าง

1. การประเมินพื้นฐานความรู้เดิมของนักเรียน เป็นการประเมินที่ต้องการวัดความเข้าใจของนักเรียนในเนื้อหาที่เรียนผ่านมาแล้ว เช่น การสอบก่อนเรียน การสรุปเนื้อหาในหัวข้อที่ได้เรียนมาแล้ว การเขียนหรือพูดคุยกับคุณครูเกี่ยวกับประเด็นที่สงสัย
2. การประยุกต์ใช้และการนำไปปฏิบัติของนักเรียน เป็นการประเมินเกี่ยวกับความเข้าใจในเนื้อหาที่เรียนแล้ว ว่าสามารถนำไปปฏิบัติหรือพัฒนาเป็นชิ้นงานที่สมบูรณ์ได้ เช่น ให้นักเรียนสร้างข้อสอบด้วยตนเองพร้อมเฉลย ให้นักเรียนทำรายงานที่ต่อยอดจากองค์ความรู้ที่ได้เรียนรู้จากในห้องเรียน
3. การประเมินทักษะคิดวิเคราะห์และการคิดเชิงวิพากษ์ของนักเรียน เป็นการประเมินที่เกี่ยวข้องกับการจำแนกหมวดหมู่ การนิยามลักษณะ การหาข้อสนับสนุนหรือคัดค้านในเนื้อหาที่ได้เรียน เช่น การจำแนกหมวดหมู่ให้ถูกต้องตามหัวข้อที่กำหนด เป็นหมวดหมู่ของสิ่งที่เหมือนกัน ไม่ว่าจะเป็นคำศัพท์หมวดหมู่เดียวกัน สารประกอบที่มีธาตุเดียวกัน การระบุข้อสนับสนุนและข้อคัดค้านเกี่ยวข้องกับเนื้อหาที่เรียน ให้นักเรียนสรุปเนื้อหาตามความเข้าใจของตนเอง
4. การประเมินทักษะการสังเคราะห์และคิดอย่างสร้างสรรค์ เป็นการประเมินที่ให้ความสำคัญกับการนำความรู้มาสร้างเป็นองค์ความรู้หรือกระบวนการเรียนรู้ของตัวเองอย่างสร้างสรรค์ เช่น ให้นักเรียนทำแผนผังความคิดเชื่อมโยงเนื้อหาตามหัวข้อที่กำหนด
5. การประเมินทักษะการแก้ปัญหาของนักเรียน เป็นการประเมินที่สนใจทักษะด้านการรู้คิดของนักเรียน ระบุประเภทของปัญหา พร้อมกลวิธีที่จะนำมาใช้ในการแก้ปัญหา เช่น การให้นักเรียนระบุปัญหาตามตัวอย่างที่คุณครูนำมาสอน ว่าคือปัญหาอะไร แล้วจึงเสนอแนวทางการแก้ปัญหานั้น หรือให้นักเรียนอธิบายหลักการที่ใช้ตอบคำถามของคุณครู ว่าทำไมถึงเลือกแก้ปัญหาด้วยวิธีดังกล่าว

นอกจากนี้ การประเมินในชั้นเรียนยังมีอีกหลายเทคนิคที่สามารถทำได้ในคาบเรียน โดยเลือกใช้วิธีที่เหมาะสมในการประเมินความเข้าใจเนื้อหาด้วยวิธีง่าย ๆ ซึ่งครูสามารถนำมาประยุกต์ใช้กับการเรียนออนไลน์ได้ด้วย เช่น

การประเมินโดยการซักถามในห้องเรียน

เมื่อสอนจบบทเรียน คุณครูสามารถจะซักถามนักเรียนในห้องเรียน โดยเปลี่ยนจากการถามคำถามเพื่อทดสอบความรู้มาเป็นการเปิดโอกาสให้นักเรียนถามข้อสงสัยในเนื้อหาที่ไม่เข้าใจคนละ 1 ข้อ เพื่อเป็นการสำรวจความเข้าใจและทบทวนบทเรียนด้วย

การเล่าเนื้อหาที่ตนสนใจพร้อมนำเสนอ

ครูอาจให้นักเรียนเลือกหัวข้อใดหัวข้อหนึ่งที่ตัวเองสนใจมาเล่า ว่าสิ่งที่พวกเขาได้เรียนรู้จากหัวข้อนั้นมีอะไรบ้าง โดยไม่จำกัดรูปแบบและวิธีการนำเสนอ เพื่อให้นักเรียนฝึกการอธิบายเนื้อหาที่ได้ศึกษามา และสังเกตความคิดสร้างสรรค์ในการนำเสนองานของนักเรียน

เกม

ปัจจุบัน Game-based Learning ได้รับความนิยมในการนำมาใช้จัดการเรียนรู้ โดยมี Application มากมายที่ใช้ในการทดสอบความรู้ความเข้าใจของนักเรียนที่ทำในห้องเรียนได้ และใช้เวลาไม่นาน เหมาะที่จะนำมาใช้ในช่วงท้ายของคาบเรียน ตัวอย่าง Application Vonder Go (www.vonder.co.th) เป็น Applicationที่มาในรูปแบบเกมและสามารถวัดผลได้หลากหลายรูปแบบ ไม่ว่าจะเป็นการเลือกคำตอบที่ถูกต้องเพียงหนึ่งคำตอบ การเลือกคำตอบที่ถูกต้องมากกว่าหนึ่งคำตอบ การเลือกรูปภาพที่ถูกต้องเพียงหนึ่งภาพ การเลือกรูปภาพที่ถูกต้องมากกว่าหนึ่งภาพ และการเรียงลำดับ โดยครูสามารถเพิ่มคำอธิบายคำตอบได้อีกด้วย

การวัดและประเมินผู้เรียนยังมีอีกหลากหลายวิธี คุณครูสามารถปรับใช้ให้เหมาะสมกับเวลาและความพร้อมของนักเรียน ซึ่งเน้นดำเนินการในห้องเรียนออนไลน์ได้ทันที อีกทั้งยังสามารถเก็บเป็นคะแนนและครอบคลุมทุกทักษะการประเมินเหมือนในชั้นเรียนปกติ โดยไม่เพิ่มภาระงานและลดการทดสอบรายบทเรียนแก่นักเรียนได้ด้วย

แหล่งอ้างอิง

สำนักทดสอบทางการศึกษา. (2551). เทคนิคการประเมินผลในชั้นเรียน (Classroom Assessment Techniques). 20 กรกฎาคม 2564,จาก https://www.kroobannok.com/news_file/p65594141042.pdf

Steve Wheeler. (2562). 7 Easy Ways To Assess Without Testing. 20 กรกฎาคม 2564,จาก https://www.teachthought.com/pedagogy/7-easy-ways-to-assess-without-testing/